Plezier
“Je mag plezier hebben”, zei ik. Kim keek me met grote ogen aan en ik zag dat het haar raakte. “Plezier?”, zei ze vragend. “Ik weet niet of ik nog weet wat dat is, hoe dat moet.”
Ze bleef stil en keek weg. Haar schouders schokten zachtjes.
Na een tijdje zei ze: “ik voel me verantwoordelijk voor alles. Ik wil alles goed doen en dat voelt soms zo zwaar. Daarin is geen ruimte voor plezier. Niet meer. Dat was er misschien wel, maar is met de tijd verdwenen. Het werk werd drukker, terwijl ondertussen ons gezin groter werd. Ik kreeg meer verantwoordelijkheden en kon en kan het me niet permitteren om fouten te maken. De mensen waarmee ik werk, zien in mij een voorbeeld. En thuis natuurlijk ook. Ik moet het gewoon goed doen, eigenlijk perfect zijn in alles. Maar nu kan ik niet meer. Ik ben zo moe van alles. ”
Plezier is een lichtje in je ogen en in je hart
Kim zat thuis met een burn-out en had nergens energie voor. Plezier had ze al lang niet meer in haar leven. Plezier lijkt zo makkelijk, maar is het soms niet. Zorgen, verantwoordelijkheden, aannames, gedachten, verplichtingen, er is veel wat ons weghoudt bij plezier. Bij Kim was dat weghouden er elke dag met de bijbehorende stress, totdat haar lijf ‘stop’ zei.
We gingen terug in de tijd, naar haar ervaringen en herinneringen aan plezier. Ze vertelde over haar moeder. Een lieve gesloten vrouw die niet goed raad wist met haar gevoelens. Het was niet gebruikelijk om daar over te praten en dat gebeurde bij haar thuis dan ook niet. De enige keer dat ze haar moeder had zien huilen, was toen haar oma overleed. Haar moeder huilde vrijwel nooit, maar lachte ook vrijwel nooit. Een beetje gek doen was al snel ‘doe maar gewoon’. Ze zag het bij haar broer ook. Hij kon nog wel eens de clown uithangen toen hij klein was. Als niemand het zag, deden ze samen gek. Rare gezichten trekken was al genoeg voor een lachbui. Maar niet in de buurt van hun moeder.
Ze ontdekte dat plezier voor haar iets stiekems had. Als tiener had ze veel gefeest en veel gelachen. Daar hielp een drankje bij. Maar echt plezier, zomaar van binnenuit, ze wist niet meer wanneer ze dat voor het laatst gevoeld had. Misschien had ze dat wel nooit gevoeld.
Plezier is meer dan alleen lachen.
Het is dat gevoel vanbinnen, dat het licht is, dat je mondhoeken omhoog krullen, je ogen zacht zijn, je zomaar een dansje durft te doen en zeker ook lachen. Plezier is het gevolg van een bepaald gevoel, liefde, een staat van zijn.
Als je druk bent en veel verantwoordelijkheid voelt, dan lijkt plezier vaak iets voor een ander of voor later. Eerst nog een dit en dan dat en dan misschien daarna even tijd voor…
Het verhaal van Kim is niet uniek. Op dit moment is burn-out volksziekte nummer 1. Herstellen van een burn-out is o.a. leren wat plezier voor jou is, ontdekken wat plezier geeft en er ruimte voor maken. Dat vraagt tijd, energie en geduld. Het is onderzoeken waar je energie van krijgt en waardoor je het verliest. Als iets je energie geeft, geeft dat vrijwel altijd een gevoel van plezier.
Voor Kim was het belangrijk om te zien dat loyaliteit aan haar moeder haar ook weghield van plezier. Hoe kon zij nou blij zijn als haar moeder het niet was? Als kind voel je feilloos wat je ouders nodig hebben en uit liefde ga je als vanzelf voor hen zorgen. Nu was het tijd voor Kim om te ontdekken hoe ze goed voor zichzelf kon zorgen.
Een burn-out voorkomen is beter dan een burn-out genezen.
Het vraagt om te kijken naar jezelf, naar je leven, naar de balans en de hoeveelheid plezier in je leven. Hoe eerder hoe beter. Kim kon pas kijken toen ze echt helemaal stil gezet was. Hoe zwaar dat ook is, soms is het de enige mogelijkheid.
Kijken
Terugkijkend op mijn eigen burn-out kan ik achteraf zeggen dat het een kadootje was. Maar toen was het dat zeker niet.
Tijdens mijn burn-out had ik een wandelcoach om letterlijk en figuurlijk weer in beweging te komen. Het was vroeg in het voorjaar en we wandelden in een bos. Ik was alleen maar moe en zag niet hoe ik ooit weer fit kon worden. Hij vroeg me om stil te staan en te kijken. Te kijken naar het lichtgroene blad dat aan de bomen zat, naar de zon die er doorheen scheen, alleen maar kijken.
Daar in dat bos realiseerde ik me dat ik nog nooit had gezien dat het blad in het voorjaar lichter was, de verschillende kleuren groen, teer en krachtig. Het raakte me. Ik ging altijd maar door zonder te kijken, zonder stil te staan en dus ook zonder de kleuren en de zon te zien. Nu stond ik stil op alle fronten en voelde dat als ik wilde leven, plezier wilde hebben, ik het anders moest gaan doen. Het was het begin van mijn herstel, waarbij ik o.a. leerde om te kijken. Naar mezelf en naar de wereld om me heen.
Kijken, stil staan en plezier
Kim is er nog niet, maar haar herstel is ingezet. Omdat ze wil kijken naar zichzelf en heel erg graag plezier wil hebben in haar leven. Individuele coaching ondersteunt haar daarbij.
Zoals je misschien weet zijn opstellingen een geweldige manier om te kijken naar en stil te staan bij onbewuste patronen en dynamieken, die spelen in je leven.
Dat kan door zelf een vraag in te brengen, maar zeker ook door representant voor de vraag van iemand anders te zijn. Je wordt hoe dan ook verrast.